Open Onderwijsdata: Gatenkaas

We zijn een tijdje onderweg met Open Onderwijs Data. Inmiddels beginnen we een beeld te krijgen van wie wat heeft aan data, waar de data vandaan komt en waar het wordt vrijgegeven. Conclusie: het is een gatenkaas.

Goede tekens en goede zin

Op allerlei plekken, bij het ministerie van OCW, bij Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), bij de Inspectie van Onderwijs en bij Kennisnet zitten mensen die het belang van open onderwijsdata inzien en zich daarvoor inzetten. Deze mensen zorgen dat de onderwijssector niet om open data heen kan. Om het rendement van de data te vergroten geeft DUO een deel vrij via data.duo.nl.

Verder zorgen verschillende ontwikkelingen ervoor dat data beter georganiseerd wordt. Zo is basisregister onderwijs nummer (BRON) ingevoerd en wordt via Vensters voor Verantwoording alle beschikbare informatie over scholen in het voortgezet onderwijs centraal verzameld. Binnenkort gebeurt dit ook voor scholen in het primair onderwijs. Deze ontwikkelingen zijn belangrijk voor het management van onderwijsinstellingen en voor de administratieve keten, maar ook onderwijs inhoudelijk zijn positieve ontwikkelingen gaande. Zo wordt met het project EduStandaard de metadata rondom onderwijsinhoud georganiseerd.

Puntje bij paaltje

Ondanks de positieve ontwikkelingen is er heel weinig onderwijs data open voor hergebruik. Welke data DUO precies verzameld is voor ons, maar ook voor andere partijen in de sector, onduidelijk. Het is in ieder geval een stuk meer dan via data.duo.nl wordt vrijgegeven en het is volgens sommige bronnen ook meer dan nodig.

De informatie die met Vensters voor Verantwoording wordt verzameld is bewerkt en gevisualiseerd en is niet als ruwe data beschikbaar. De site is opgezet voor scholen en besturen en zij bepalen welke en op welke manier gegevens naar buiten worden gebracht.

De Inspectie van onderwijs geeft zeer beperkt inzicht in haar data. Het toezichtarrangement (basis, zwak of zeer zwak) van scholen is op te zoeken op de website en per school kunnen rapporten worden gedownload als pdf. Hierin wordt aangegeven in tekst hoe de inspectie tot het toezichtarrangement is gekomen. Van open data is dus geen sprake.

Conclusie: gatenkaas

Er wordt enorm veel data verzameld (zelfs meer dan nodig?). Hier en daar wordt de data openbaar gemaakt, maar niet structureel en zelden in goed bruikbare vorm (alleen data.duo.nl biedt bestanden aan in xls en csv format). Er is een hoop terrein te winnen.

Het is nu belangrijk om in gesprek te gaan over welke data er wordt verzameld en of die wel of niet vrijgemaakt moet worden. Ondertussen laten we met verschillende projecten zien waarom open onderwijs data belangrijk is.